یکی از آزمایش های جالب در شیمی، ساختن یخ داغ است به گونه ای ذوب نشود. سدیم استات که با نام «یخِ داغ» شناخته می‌شود، ماده شیمیایی فوق‌العاده‌ای است که آن را از سرکه و جوش شیرین بدست می‌آورند. سدیم استات که بصورت محلول است را تا کمتر از نقطه ذوب آن می توان سرد کرد و در این مرحله، مایع شروع به متبلور شدن می‌کند. فرآیندی که در این آزمایش رخ می دهد، گرماده است و در نهایت قالب هایی به شکل یخ اما با دمای بالا به ما می دهد. فرآیند انجماد در این محلول سدیم استات با سرعت انجام می گیرد. به صورتی که با ریختن محلول می توانید مجسمه ها با اشکال متفاوتی را بسازید.
آموزش اوریگامی یخ داغ
در این آزمایش تهیه یخ داغ را توسط جوش شیرین و سرکه انجام می دهیم و نتیجه حیرت آور آن را مشاهده خواهیم کرد.
مواد مورد نیاز :
- 4 قاشق غذا خوری جوش شیرین
- 1 لیترسرکه
مراحل انجام کار :
- در یک ظرف یا بِشر بزرگ، جوش شیرین را به سرکه اضافه کنید.
- این کار را به مرور زمان انجام دهید و در این میان، مخلوط را هم بزنید.
- جوش شیرین و سرکه در اثر واکنش، سدیم استات و گاز دی‌اکسید کربن آزاد می‌کنند.
- در مرحله بعد محلول بدست آمده را بجوشانید تا آب از محلول خارج گردد.
- تا وقتی که بلورهای کوچکی به صورت یک سطح نازک در بالای محلول، بوجود بیاید این کار را ادامه دهید. تحت حرارت ملایم، این فرآیند در حدود یک ساعت به طول می‌انجامد.
- زمانی که شعله را خاموش کردید، برای جلوگیری از تبخیر بیشتر، به سرعت روی ظرف را بپوشانید.
- بهترین کار این است که محلول را در ظرفی جداگانه بریزید. اگر دانه‌های بلوری در ظرف داشتید، مقدار بسیار کمی آب به آن اضافه کنید تا دانه‌ها حل شوند.
- در نهایت، بگذارید در یخچال خنک شود.
- در نتیجه یخ داغ را می توانید مشاهده کنید.
نتیجه آزمایش/چرایی آزمایش :
سدیم استات که به عنوان یخ داغ شناخته می شود در این آزمایش بدست می آید. . سدیم استات مایع را تا کمتر از نقطه ذوب آن می توان سرد کرد و در این مرحله، مایع شروع به متبلور شدن می‌کند.که یخ داغ را بوجود می آورد
پرسش :
- جوش شیرین و سرکه را پرا باید به آرامی به یکدیگر اضافه کرد؟
- چرا محصول سدیم ستات حاصل از سرکه و جوش شیرین را باید بجوشانیم؟
- در صورت حرارت خیلی کم یا شعله زیاد چه اتفاقی برای محلول می افتد؟
پاسخ :
- اگر سرکه و جوش شیرین را به آرامی یه یکدیگر اضافه نشوند،ماده ای که از این واکنش بدست می آید بصورت آتشفشان از ظرف فوران می کنید.
- به دلیل اینکه این محلول خیلی رقیق است و برای آزمایشی که ما در نظر داریم مناسب نیست. پس لازم است آب را از محلول، توسط جوشاندن خارج کنیم تا غلظت آن بیشتر شود و آزمایش انجام گیرد.
- در صورتی که از حرارت ملایم تر استفاده کنید، مایعی بی‌رنگ به دست می آید اما با شعله زیاد، مایعی به رنگ زرد یا قهوه‌ای به وجود می آید.
