اسکرچ چیست؟
در جواب اسکرچ چیست می گوییم اسکرچ یک زبان برنامه نویسی بصری (visual) است و مبنای کار آن استفاده از بلوکهای منطقی است که همچون یک پازل با در کنار هم قرارگرفتن این بلوکها یک برنامه کامل شکلمیگیرد.
در این روش (برنامهنویسی بلوکی) بدون هیچ پیش نیاز و در هر سن و سالی میتوانید فقط با کشیدن و رها کردن بلوکهای منطقی یک برنامه بسازید یا به عبارتی یک برنامه را بنویسید و کم کم با مفاهیم برنامهنویسی آشنا بشید.
لازم است بدانید تمام زبانهای برنامه نویسی دنیا تنها یک منطق و چهارچوب اساسی دارند و تنها از نظر نوشتار (Syntax) با هم متفاوت هستند.اسکرچ به شما کمک میکند ستون اصلی برنامهنویسی (فهم چهارچوب) را به خوبی و سادگی درک کنید، پس از مسلط شدن به مفاهیم اصلی شروع به یادگیری یک زبانبرنامه نویسی حرفه ای کنید.
با اسکرچ، شما میتوانید با استفاده از بلوک های رنگی که به هم متصل میشوند، برنامه های تعاملی، بازی ها، انیمیشن ها و داستان های دیجیتالی بسازید. اسکرچ به شما امکان میدهد که خلاقیت، استدلال و همکاری خود را تقویت کنید.
قابلیت های اسکرچ چیست
برخی از قابلیت های اسکرچ عبارتند از:
- افزودن صدا، تصویر و ویدئو به پروژه های خود
- استفاده از سنسورهای مختلف مانند وب کم، میکروفون، کیبورد و ماوس برای ایجاد تعامل
- ایجاد صفحه های چند رسانه ای با استفاده از ابزارهای مختلف مانند متن، شکل، پس زمینه و افکت
- استفاده از الگوریتم های هوش مصنوعی برای ایجاد رفتارهای پیچیده و متنوع
- اشتراک گذاری پروژه های خود با جامعه آنلاین اسکرچ و دیدن و نظر دادن به پروژه های دیگران
- یادگیری مفاهیم علوم کامپیوتر و تفکر محاسباتی به صورت خلاقانه و سرگرم کننده
تاریخچه و آینده اسکرچ چیست
این زبان برنامهنویسی توسط میتس مایر (Mitchel Resnick)، جوئل بو (Joel Brandt) و جان مالچولم (John Maloney) از مؤسسه فناوری ماساچوست (MIT) توسعه یافته است و اولین بار در سال 2007 منتشر شد.
اسکرچ از یک رابط کاربری گرافیکی استفاده میکند که به کودکان امکان میدهد که با استفاده از بلاکهای برنامهنویسی، برنامهها و بازیهای کامپیوتری خود را ایجاد کنند.
و اما آینده اسکرچ چیست؟ به نظر میرسد بسیار روشن و امیدوارکننده باشد و با توجه به افزایش استفاده از فناوری در زندگی روزمره و نیاز شدید به توسعه مهارتهای برنامهنویسی، احتمالاً استفاده از اسکرچ به عنوان یک ابزار آموزشی و توسعه مهارتهای فکری و خلاقیت در کودکان و نوجوانان ادامه خواهد داشت.
با پیشرفت تکنولوژی، ممکن است اسکرچ بهبودهایی در رابط کاربری و قابلیتهای جدید برای ایجاد برنامهها و بازیهای کامپیوتری در اختیار کاربران قرار دهد. همچنین، احتمالاً توسعهدهندگان اسکرچ به دنبال راهکارهایی برای ادغام این زبان برنامهنویسی با فناوریهای جدید مانند هوش مصنوعی یا واقعیت افزوده هستند.
نسخه ای از برنامه اسکرچ با نام اسکرچ جونیور یا اسکرچ جی آر (scratchJr) برای استفاده از کودکان در سنین پایین ساخته شده است که بدون نیاز به هیچ دانش زبان قابل استفاده است. چون در ساختار اسکچ جی آر از هیچ متنی استفاده نشده است و تماما از اشکال و آیکنهای قابل فهم برای کودکان زیر 7 سال استفاده شده.
یکی از شعارهای معروف تیم اسکرچ “تصور کن، بساز و به اشتراک بزار” هست. به همین دلیل علاقمندان در زمینه برنامهنویسی زبان اسکرچ میتوانند برنامههای خود را در وب سایت رسمی اسکرچ برای عموم به اشتراک بزارن و حتی از برنامههای اشتراک گذاشته شده استفاده کنند.
طبق آمار رسمی در سال 2019 بیش از 40 میلیون پروژه توسط 40 میلیون کاربر به اشتراک گذاشته شده است که به صورت متوسط 40 میلیون بار توسط کاربران مشاهده شده است!
اسکرچ در چه صنایع و حوزه هایی استفاده می شود؟
آموزش: اسکرچ به کودکان و نوجوانان کمک میکند تا مفاهیم پایه ای مانند حلقه ها، شرط ها، متغیرها، توابع و آرایه ها را به صورت خلاقانه و سرگرم کننده یاد بگیرند همچنین به معلمان امکان میدهد که از آن به عنوان ابزاری برای آموزش بسیاری از موضوعات دیگر شامل ریاضیات، علوم، تاریخ، جغرافیا و هنر استفاده شود. اسکرچ در بیش از ۱۵۰ کشور و در بیش از ۴۰ زبان مختلف مورد استفاده قرار میگیرد.
بازی سازی: یک ابزار قدرتمند برای ساخت بازی های دیجیتالی است. میتوانید با استفاده از بلوک های اسکرچ، بازی هایی مانند پازل، مسابقه، ماجراجویی، شبیه سازی و غیره را بسازید. همچنین از صدا، تصویر و ویدئو به عنوان عناصر بازی خود استفاده کنید.
انیمیشن سازی: اسکرچ ابزاری جذاب برای ساخت انیمیشن های دیجیتالی است به گونه ای که با استفاده از بلوک های اسکرچ، انیمیشن هایی مانند داستان های کوتاه، کارتون ها، تبلیغات و غیره ساخته می شوند. شما میتوانید از صدا، تصویر و ویدئو به عنوان عناصر انیمیشن خود استفاده کنید.
ایجاد رفتار برای شخصیت ها: میتوانید از الگوریتم های هوش مصنوعی برای ایجاد رفتارهای پیچیده و متنوع برای شخصیت های انیمیشن خود استفاده کنید برای اینکار انیمیشن های خود را با جامعه آنلاین اسکرچ به اشتراک بگذارید و انیمیشن های دیگران را ببینید و نظر دهید.
صنایع مختلف: اسکرچ میتواند در بسیاری از زمینه ها و صنایع دیگر مانند هنر، موسیقی، رباتیک، امنیت، آموزش هوش مصنوعی و غیره نیز مورد استفاده قرار بگیرد. اسکرچ یک زبان برنامه نویسی چند منظوره و چند رسانه ای است که به شما امکان میدهد تا خلاقیت و تخیل خود را به واقعیت تبدیل کنید.
هنر: میتوانید از ابزارهای مختلف مانند متن، شکل، پسزمینه و افکت به عنوان عناصر هنری خود استفاده کنید برای مثال، آثار هنری مانند تقویم، شکار آبنبات، یافتن تخم دایناسور و گربه فضایی را با اسکرچ بسازید.
چطور می توانم برای کودک خود اسکرچ را آغاز کنم؟
این سوال که اسکرچ چیست و چگونه باید آن را یاد بگیریم، برای کودکان شما پیش نمی آید و شما باید خودتان به کودکانتان آموزش دهید. برای اینکار میتوانید از چندین راه استفاده کنید:
- استفاده از وبسایت رسمی اسکرچ: به آدرس اسکرچ مراجعه کنید و زبان رابط کاربری را به فارسی تغییر دهید. حتی میتوانید بدون نیاز به ثبتنام یا دانلود، پروژه های خود را با اسکرچ ایجاد کنید. همچنین پروژه های دیگران را مشاهده و نظر دهید. این روش به شما امکان میدهد که از اسکرچ در هر جایی که به اینترنت دسترسی داشته باشید، استفاده کنید.
- دانلود و نصب اسکرچ بر روی کامپیوتر: اسکرچ را بر روی کامپیوتر خود دانلود و نصب کنید و زبان آن را به فارسی تنظیم کنید. برای دانلود اسکرچ، دانلود اسکرچ این روش به شما این امکان را میدهد که در زمان عدم دسترسی به اینترنت نیز بتوانید به برنامه نویسی بپردازید.
- استفاده از کتاب ها و منابع آموزشی: میتوانید از کتاب ها و منابع آموزشی مختلفی که برای آموزش اسکرچ به کودکان وجود دارند، استفاده کنید. این کتاب ها و منابع به شما و کودک خودتان کمک میکنند تا مفاهیم و تکنیک های اسکرچ را به صورت مرحله به مرحله و با مثال های جذاب و سرگرم کننده یاد بگیرید.
تفاوت اسکرچ برای کودکان خلاق و کودکان مبتدی در چیست؟
جهت جدا سازی آموزش اسکرچ به کودکان خلاق و مبتدی دو کتاب را معرفی میکنیم که از نظر محتوا و سطح آموزشی با هم تفاوت دارند. برخی از تفاوت های این دو کتاب عبارتند از:
اسکرچ برای کودکان مبتدی یک کتاب مقدماتی است که به کودکان مفاهیم و تکنیک های پایه ای راآموزش میدهد. این کتاب شامل ۱۰ فصل است که در هر فصل یک پروژه مختلف را معرفی و توضیح میدهد. پروژه های آن شامل انیمیشن ها، بازی ها و داستان های ساده و سرگرم کننده هستند همچنین به کودکان کمک میکند تا با استفاده از بلوک های رنگی اسکرچ، برنامه های تعاملی خود را بسازند و تفکر خلاقانه، استدلال قاعده مند و کار گروهی را یاد بگیرند .
اسکرچ برای کودکان خلاق یک کتاب پیشرفته تر است که به آنها مفاهیم پیشرفته تر را آموزش میدهد.این کتاب شامل ۸ فصل است که در هر فصل به تحلیل یک پروژه خاص می پردازد . پروژه های این کتاب شامل بازی های چالشبرانگیز بوده و به کودکان کمک میکند تا با استفاده از بلوک های رنگی اسکرچ، برنامه های تعاملی خود را بهبود ببخشند و تفکر نقادانه، حل مسئله و الگوریتم را یاد بگیرند.
به طور کلی، میتوان گفت که “اسکرچ برای کودکان مبتدی” برای آن دسته از کودکان و نوجوانان مناسب است که تازه با اسکرچ آشنا شده اند و میخواهند مبانی برنامه نویسی را یاد بگیرند. اما “اسکرچ برای کودکان خلاق” برای آن دسته از کودکان و نوجوانان مناسب است که قبلا با اسکرچ کار کرده اند و میخواهند مهارت های برنامه نویسی خود را ارتقا دهند.
نتیجه گیری:
بنابراین اسکرچ به دلیل سادگی و قابلیت یادگیری آسان، به عنوان یک ابزار آموزشی برای تقویت مهارتهای فکری و خلاقیت در کودکان و نوجوانان مورد استفاده قرار میگیرد. در حال حاضر یکی از محبوبترین زبانهای برنامهنویسی آموزشی است و در مدارس و موسسات آموزشی در سراسر جهان به عنوان یک ابزار آموزشی مورد استفاده قرار میگیرد.
با توجه به تأثیر مثبت و گستردهای که اسکرچ در آموزش برنامهنویسی دارد، احتمالاً در آینده نقش این زبان برنامهنویسی به عنوان یک ابزار آموزشی برجستهتر خواهد شد و ممکن است در سطح بینالمللی بیشتری مورد استفاده قرار گیرد.